Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Mohamed ElBaradei cho rằng, đất nước Bắc Phi nhận công nghệ hạt nhân từ một mạng lưới quốc tế “tinh vi”, bao gồm nhiều người đến từ các nước khác nhau.
Đó là thông tin được đưa ra sau cuộc gặp giữa ông ElBaradei với nhà lãnh đạo Libya Moammar Gaddafi, hôm qua.
Ông ElBaradei trong cuộc họp báo trước khi rời Tripoli.
Giám đốc IAEA cho biết, công nghệ của Tripoli là một “thiết kế quen thuộc”. Điều đó có nghĩa việc lần ra dấu vết là không khó và chương trình hạt nhân không phức tạp lắm. “Chúng tôi đã thấy một chương trình ở giai đoạn phát triển sơ khai”, ông ElBaradei khẳng định. Giám đốc IAEA từ chối tiết lộ số lượng, danh tính hay quá trình đào tạo của các nhà khoa học Libya, nhưng khẳng định họ là các chuyên gia “giỏi chuyên môn”.
Trong cuộc hội đàm, ông Gaddafi đảm bảo với Giám đốc ElBaradei rằng Tripoli sẽ hợp tác chặt chẽ với IAEA và xoá bỏ chương trình hạt nhân lâu nay được giữ trong bí mật. Nhà lãnh đạo khẳng định muốn đưa Libya trở thành quốc gia “đi theo xu thế chung”. Ông Gaddafi cho biết đã xem xét dỡ bỏ chương trình vũ khí của Libya hơn 10 năm nay. Cuối cùng, nhà lãnh đạo thấy rằng có thể có an ninh mà không cần hoạt động liên quan đến vũ khí huỷ diệt. Ông tỏ ý hy vọng Israel sẽ từ bỏ kho vũ khí hạt nhân.
Trong chuyến thăm 4 địa điểm hạt nhân ở Tripoli hôm chủ nhật, Giám đốc và thanh sát viên IAEA thấy các thiết bị đã được tháo dỡ và xếp trong thùng. Ông ElBaradei cho hay dựa vào những gì đã chứng kiến, các chuyên gia nhận định Libya mới chỉ ở giai đoạn thực nghiệm trong nỗ lực làm giàu uranium, nguyên liệu cơ bản trong bom hạt nhân. “Chúng tôi chưa thấy uranium giàu”, Giám đốc IAEA khẳng định với các phóng viên. “Chúng tôi chưa thấy thiết bị ở mức công nghiệp để sản xuất uranium giàu”. Ông cho rằng phải mất nhiều năm, chứ không phải là nhiều tháng thì Libya mới có thể sản xuất uranium dùng trong vũ khí.
Ông ElBaradei báo cáo với IAEA rằng không có “tình trạng trang bị vũ khí” ở Libya và chương trình hạt nhân của Iran “tiến bộ hơn nhiều”. Giám đốc IAEA kêu gọi CHDCND Triều Tiên theo gương Tripoli trong vấn đề từ bỏ tham vọng hạt nhân. “Nếu một nước chứng tỏ sự minh bạch và hợp tác tích cực, thì điều đó có thể mở cửa cho rất nhiều con đường đi đến thay đổi bộ mặt… Đó là bài học mà CHDCND Triều Tiên có thể tuân theo”, ông ElBaradei nói.
Ngoại trưởng Libya Abdul-Rahman Shalqam cho biết chuyến đi của Giám đốc IAEA là nhằm mục đích thăm dò, chứ không phải thanh sát các địa điểm. Ông khẳng định Tripoli chỉ nắm trong tay các hoạt động nghiên cứu, chứ không phải chương trình đang hoạt động.
Giám đốc IAEA rời Libya hôm qua. Tuy nhiên, 6 thanh sát viên vẫn ở lại để hội đàm thêm. Dự kiến, họ sẽ rời đất nước Bắc Phi vào thứ 5.
Washington, tin rằng chương trình vũ khí của Libya có quy mô lớn hơn so với ước tính của IAEA, sẽ gửi chuyên gia giúp dỡ bỏ chương trình. Tình báo Anh, Mỹ tin rằng Libya có 11 địa điểm liên quan đến nghiên cứu vũ khí.
Nguồn: Theo AP
